Filosofie

Uitgangspunten

"Met vlag en wimpel, maar hou het simpel"

Een tweede opvatting die het project doordringt is:

"Scholen zijn, door hun aard, gericht op het delen van kennis"

Deze uitspraken hebben gevolgen voor het ServerAtSchool project.

Eenvoud

• snel
• stabiel
• betaalbaar
• specifiek toegesneden op de vreugden en smarten van het basisonderwijs

Een leerling heeft niet alleen een netwerk login-account, maar ook een email-account. Zij krijgt, omdat ze in groep 4 zit, een bepaalde set programma’s ter beschikking. Wel de Bosatlassen, maar niet de CD van ‘Anne Frank’, want die hoort bij de set programma’s van groep 7.

Een ander voorbeeld is het beschikbaarstellen van electronische post aan leerlingen. Hebben alle leerlingen een email-adres dat ze ook buiten school kunnen gebruiken of heeft een groep één gezamenlijk email-adres dat alleen binnen school te gebruiken is? Dat zijn vragen waar een school voor komt te staan en die op simpele wijze voor de ICT'er in het beheerprogramma realiseerbaar moeten zijn. Voor beide opties heeft ServerAtSchool een passende oplossing.

Hieruit blijken de verschillen met het bedrijfsleven. Computers hebben hun afkomst en "gedachtengoed" in het bedrijfsleven liggen. Een school is een school en geen bedrijf. Computers op school gebruiken is veel ingewikkelder dan in een bedrijf. In een gemiddeld bedrijf werkt een computer als tekstverwerker, als rekenmachine (spreadsheet) en misschien met één bedrijfsspecifieke toepassing en nog wat standaardsoftware.

Op school zijn er soms wel 15 "bedrijfsspecifieke" toepassingen. Om een (vrij willekeurig) rijtje educatieve toepassingen te noemen die op een gewone basisschool gebruikt worden:

In de onderbouw:

• Letterpret programma’s van Malmberg
• Alles telt van Thieme Meulenhoff
• De IK-serie van HWV Software
• Open Office of Word met grote letters.

• Leesladders van Zwijsen
• Tafeltotaal, Rekentotaal en Taaltotaal van Ambrasoft
• Alle Eduroms
• Bosatlassen

• Bosatlassen
• Educat-B

Dit is een willekeurige greep. Maar, deze willekeurige greep moet vlekkeloos kunnen draaien in een school. Een school heeft een belasting van het netwerk die nogal verschilt met die van een bedrijf. Op sommige momenten wordt het uiterste gevraagd van de server als 15 leerlingen tegelijk tafels trainen. Als de prestaties van de server dan teruglopen zit iedereen te wachten op de uitkomst van de tafel van 9.

Wie in een bedrijf zijn medewerkers moet leren omgaan met compters en teksterverkers heeft wellicht een verkeerd personeelsbeleid. Voor een school is dit één van de core businesses. Dat vraagt totaal andere features van server en werkstations dan in het bedrijfsleven gebruikelijk is. En, pp een school hebben 'ze' geen tijd en geen geld.

Een ander voorbeeld. Als een hele klas een opdracht moet uitvoeren om naar één bepaalde site te gaan, is het handig om een proxyserver te hebben waarop de pagina’s al klaar staan. Dat scheelt tijd en je bent niet meer afhankelijk van de belasting van de internetverbinding door overige internetgebruikers buiten de school. En het overige internetverkeer van de school heeft geen last van de internetactiviteit van die éne groep.

Een school is ook een plek waar (relatief) veilig gewerkt moet worden. Die veiligheid kan, in zekere mate, gewaarborgd worden door content filtering. We weten het, er zijn voor- en tegenstanders. Persoonlijk zijn we tegenstanders van content filtering, maar de mogelijkheid ervan hoort ons inziens standaard in een schoolserver te zitten. Zo zijn er vele voorbeelden te geven.

Kennis delen

ServerAtschool herbergt veel praktijkervaring. Dat gaat van optimaliseren van de instellingen van Word tot het backupsysteem dat de leerlingen die voor het eerst kennismaken met Word ernstige teleurstellingen bespaart. Je moet ook kunnen profiteren van de ervaringen van andere scholen die voor content filtering gekozen hebben. De opzet van de server biedt de mogelijkheid ‘filters’ met elkaar uit te wisselen. Dit zijn enkele zaken die in bedrijven niet zo spelen.

Daarnaast zijn scholen instituten die er niet op gericht zijn hun specifieke kennis geheim te houden om daarmee concurrentievoordeel te behalen. Scholen zijn, naar hun aard en in tegenstelling tot bedrijven, gericht op het delen van kennis.

ServerAtSchool gaat daar ook van uit. Het hele project is OSS/GPL-programmatuur. Dat wil zeggen dat het Open Source Software is; de broncode van de programma’s is vrij en gratis ter beschikking van iedereen. De software wordt verspreid onder de General Public License. Dat wil zeggen dat de programmatuur vrij gecopieerd en verspreid mag worden. Iedeeen mag de programmatuur aanpassen, veranderen, of uitbreiden. Voorwaarde is dat die veranderingen ook weer onder de GPL licentie worden uitgebracht waardoor ze ook weer voor iedereen vrij (en gratis) te verkrijgen zijn.

Nu zullen er scholen zijn die denken: "Mooi, dan downloaden wij de gratis versie, dat spaart weer een hoop geld". Wat ons betreft is dat prima. Hoe meer zielen, hoe meer vreugd. Als u een systeembeheerder heeft of een aantal enthousiaste ouders/vrijwilligers, is dat misschien een prima optie. Echter, als iedere school zo denkt, is dat het einde van het project. Gelukkig zijn er scholen die graag vroegtijdig investeren in de ontwikkeling, doorontwikkeling en continuïteit van ICT op school. Die scholen, vaak voortrekkers op ICT-gebied, weten dat financiële deelname in een dergelijk project de beste garantie is voor een effectieve inzet van het krappe ICT-budget.

Om man en paard te noemen. Een school geeft vaak véél te veel uit aan ICT. Aan té dure computers, aan té dure ICT-adviezen, aan bedrijven die profiteren van de gebrekkige of incomplete ICT-kennis op school. De voorbeelden zijn legio. Reden voor ServerAtSchool om voor een andere structuur te kiezen. De scholen die deelnemen vormen een gebruikersvereniging. Zij gaan tezamen over het door hen zelf ingebrachte geld en de besteding daarvan. Dat geeft optimaal inzicht in de kosten en de baten. En ze kunnen bij elkaar te rade over wat 'het beste' is. De praktijk tot nu toe heeft uitgewezen dat de dat ook daadwerkelijk doen.

Het wordt tijd dat we zelf ‘rijk’ worden van ICT!